
- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- wtorek, 17 czerwca 2025 11:36
Bytów
W środę spotkanie prewencyjno-profilaktyczne "Bezpieczne wakacje" nad jeziorem Jeleń w Bytowie
- wtorek, 17 czerwca 2025 11:33
Gmina Bytów
W Boże Ciało w Busach odbędzie się Koncert Uwielbienia Ponad Fale
- wtorek, 17 czerwca 2025 11:23
Sport
Piąte miejsce Red Devils Ladies Chojnice w Euro Winners Cup. "Odczuwamy niedosyt"
- wtorek, 17 czerwca 2025 11:12
Woj. kujawsko-pomorskie
Dwaj mężczyźni zatrzymani w związku z nieuczciwym skupem bydła. Poszkodowani są rolnicy z regionu
- wtorek, 17 czerwca 2025 10:39
Gmina Chojnice
Pięć ofert w przetargu gminy Chojnice na zaprojektowanie budynku do celów ochrony ludności
- wtorek, 17 czerwca 2025 10:06
Sępólno Krajeńskie
Będzie jedna zmiana i dodatkowy obiekt inżynieryjny na planowanej obwodnicy Sępólna Krajeńskiego
- wtorek, 17 czerwca 2025 9:54
Gmina Przechlewo
Przechlewscy radni chcą mieć większą wiedzę na temat umorzeń podatków. Wnoszą o "coroczne sprawozdania"
- wtorek, 17 czerwca 2025 9:39
Chojnice
W chojnickiej fosie odbędzie się dziś festyn rodzinny "Mama, tata i ja"
- wtorek, 17 czerwca 2025 9:38
Kościerzyna
Trwają przygotowania do wielomilionowej inwestycji w Kościerzynie. "Złożyliśmy wniosek" (ROZMOWA)
- wtorek, 17 czerwca 2025 9:34
Powiat chojnicki
Skarga na wiceprzewodniczącą Rady Powiatu Chojnickiego Bożenę Stępień. "Zwołanie komisji w szybkim trybie"
- wtorek, 17 czerwca 2025 9:28
Artykuł sponsorowany
Jak wybrać idealną meblościankę do salonu? Praktyczny poradnik
- wtorek, 17 czerwca 2025 7:55
Powiat sępoleński
Rozpoczął się remont drogi wojewódzkiej 189 z Sypniewa w kierunku Więcborka
- wtorek, 17 czerwca 2025 7:05
Gmina Chojnice
Gmina Chojnice unieważnia przetarg na projekt ścieżki rowerowej przez Jarcewo
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 18:52
Gmina Człuchów Pod patronatem WEEKEND FM
ALIEN & MAJTIS zagrają dla Liwii z Chojnic. Już w sobotę (21.06) KONIADA. Na imprezę do Nieżywięcia zapraszają Liwia, jej mama i organizatorka (rozmowa w Weekend FM)
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 16:38
Gmina Koczała
32-latek ugodzony nożem przez brata podczas awantury domowej w Koczale. Zatrzymany został 44-letni mężczyzna
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 15:17
Powiat chojnicki
Jest skarga na zarządzanie i funkcjonowanie szpitala w Chojnicach, ale nie zostanie rozpatrzona na jutrzejszej (17.06.) sesji
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 14:23
Chojnice
Zmarła kierująca hulajnogą potrącona na ulicy Sukienników w Chojnicach. Prokuratura prowadzi śledztwo w tej sprawie
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 13:21
Bytów
Pokłócił się z żoną i namawiał innych na spożywanie alkoholu. Potem wpadł pijany na ulicy w Bytowie
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 12:08
Powiat kościerski
Uprowadzenie 22-latka w powiecie kościerskim. Trzem mężczyznom grozi do 8 lat więzienia
- poniedziałek, 16 czerwca 2025 9:52
Człuchów
Chętnych więcej niż mieszkań. Trwa podpisywanie umów na pierwszy blok SIM w Człuchowie
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
11:23Piąte miejsce Red Devils Ladies Chojnice w Euro Winners Cup. "Odczuwamy niedosyt"
9:41Blisko 400 zawodników wystartowało w Triathlonie Przechlewo. Wśród nich był znany ultra-triathlonista Adrian Kostera
9:37Piast Człuchów po 12 latach przerwy awansował do IV ligi. W barażach zagra Kaszubia Kościerzyna
9:37Piast Człuchów po 12 latach przerwy awansował do IV ligi. W barażach zagra Kaszubia Kościerzyna
17:14Chojniczanka przegrała finał baraży i nie uzyskała promocji do I ligi. Trener zapowiada, że za rok będzie bezpośredni awans. "Obiecuję" (RELACJA)
Ostatnio dodane artykuły:
11:36W środę spotkanie prewencyjno-profilaktyczne "Bezpieczne wakacje" nad jeziorem Jeleń w Bytowie
11:33W Boże Ciało w Busach odbędzie się Koncert Uwielbienia Ponad Fale
11:12Dwaj mężczyźni zatrzymani w związku z nieuczciwym skupem bydła. Poszkodowani są rolnicy z regionu
10:39Pięć ofert w przetargu gminy Chojnice na zaprojektowanie budynku do celów ochrony ludności
10:06Będzie jedna zmiana i dodatkowy obiekt inżynieryjny na planowanej obwodnicy Sępólna Krajeńskiego
9:54Przechlewscy radni chcą mieć większą wiedzę na temat umorzeń podatków. Wnoszą o "coroczne sprawozdania"
9:39W chojnickiej fosie odbędzie się dziś festyn rodzinny "Mama, tata i ja"
9:38Trwają przygotowania do wielomilionowej inwestycji w Kościerzynie. "Złożyliśmy wniosek" (ROZMOWA)
9:34Skarga na wiceprzewodniczącą Rady Powiatu Chojnickiego Bożenę Stępień. "Zwołanie komisji w szybkim trybie"
7:55Rozpoczął się remont drogi wojewódzkiej 189 z Sypniewa w kierunku Więcborka