
- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- sobota, 12 lipca 2025 8:48
Gmina Więcbork
Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku w ramach Dni Więcborka zaprasza dziś (12.07) na koncert Grubsona
- sobota, 12 lipca 2025 8:22
Powiat chojnicki
Umowa na przebudowę mostu w Kamionce, w gminie Chojnice podpisana. Niebawem ruszy remont
- sobota, 12 lipca 2025 8:16
Człuchów
Prace Salvadora Dali do obejrzenia w Muzeum Regionalnym Człuchowie. Wystawa potrwa do końca lipca
- sobota, 12 lipca 2025 8:14
Tuchola
Rusza Ogólnopolski Festiwal Piosenki Religijnej w Tucholi. W tym roku pod hasłem "Pielgrzymi nadziei"
- sobota, 12 lipca 2025 8:14
Chojnice
Koncert z muzyką latynoamerykańską w chojnickiej Fosie Miejskiej. Publiczność rozgrzeje Grupo Costa
- sobota, 12 lipca 2025 8:14
Gmina Kamień Krajeński
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kamieniu Krajeńskim zaprasza na wieczór ze stand-upem
- sobota, 12 lipca 2025 8:13
Powiat chojnicki
Trwa modernizacja orlików w Chojnicach i Malachinie, w gminie Czersk
- sobota, 12 lipca 2025 8:13
Gmina Chojnice
Kolejne wspólne przedsięwzięcie gminy Chojnice i Kęsowo. Wybudują pomost na Jeziorze Grochowskim
- sobota, 12 lipca 2025 8:03
Woj. pomorskie Audycja rolnicza w Weekend FM
Weekend na polu, odcinek 5. W tę hodowlę trzeba wejść na sto procent. O sytuacji producentów trzody chlewnej
- piątek, 11 lipca 2025 21:31
Gmina Chojnice
Pracowity dzień służb ratunkowych na drogach regionu. Dwa wieczorne zdarzenia w gminie Chojnice
- 9
- piątek, 11 lipca 2025 16:57
Bytów
Uroczysta sesja zainaugurowała wielkie obchody Dni Bytowa. Miasto świętuje 679-lecie
- 4
- piątek, 11 lipca 2025 15:47
Gmina Człuchów
Zderzenie osobówki i busa na drodze krajowej 22 w Barkowie. Jedna osoba jest poszkodowana (FOTO)
- piątek, 11 lipca 2025 15:33
Gmina Tuchomie
Kolizja auta dostawczego na drodze krajowej nr 20 w Tuchomiu. Kierowca ukarany mandatem
- piątek, 11 lipca 2025 12:07
Gmina Chojnice
Zdarzenie drogowe w Pawłowie, w gminie Chojnice. Zderzyły się samochód osobowy i dostawczy
- piątek, 11 lipca 2025 11:23
Kościerzyna
Ruszyła modernizacja placu zabaw przy ulicy Tomasza Rogali w Kościerzynie. "Mam nadzieję, że dzieciaki będą zadowolone"
- piątek, 11 lipca 2025 11:07
Tuchola
Święto patronki Tucholi św. Małgorzaty. Borowiackie Towarzystwo Kultury przygotowało z tej okazji widowisko
- piątek, 11 lipca 2025 10:54
Gmina Kamień Krajeński
Wypadek na drodze krajowej nr 25 w Zamartem, w gminie Kamień Krajeński
- piątek, 11 lipca 2025 10:07
Sępólno Krajeńskie
Troje kandydatów stanęło do konkursu na dyrektora Biblioteki Publicznej im. Jarosława Iwaszkiewicza w Sępólnie Krajeńskim
- piątek, 11 lipca 2025 9:22
Sępólno Krajeńskie
Koncert balkonowy Centrum Kultury i Sztuki w Sępólnie Krajeńskim odwołany (AKTUALIZACJA)
- 13
- piątek, 11 lipca 2025 9:01
Gmina Więcbork
Weekend na Krajnie. Mobilne studio Weekend FM stanęło na rynku w Więcborku (ROZMOWA)
- piątek, 11 lipca 2025 7:25
Gmina Śliwice
Wyścigi modeli ślizgów sterowanych radiem i kino plenerowe - to atrakcje weekendu w Śliwicach
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
9:50Lech Stoltman po raz 12. mistrzem Polski w pchnięciu kulą. Chojniczanin przygotowuje się już do mistrzostw świata
9:57Sukces zawodniczki Chojnickiego Klubu Żeglarskiego na jeziorze Garda. Alicja Dampc mistrzynią Europy w żeglarstwie
8:48Człuchowski policjant zdobył miejsce na podium podczas Mistrzostw Polski Policji w Triathlonie w Suszu
10:32Oleksii Bytkov przychodzi, Jakub Romanik odchodzi z Chojniczanki.
19:26Pięć dekad temu wygrali Puchar "Świata Młodych". Piłkarze Tęczy Rytel spotkali się po 50 latach. Było też o lidze koszykówki w Człuchowie (FOTO)
Ostatnio dodane artykuły:
8:48Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku w ramach Dni Więcborka zaprasza dziś (12.07) na koncert Grubsona
8:22Umowa na przebudowę mostu w Kamionce, w gminie Chojnice podpisana. Niebawem ruszy remont
8:16Prace Salvadora Dali do obejrzenia w Muzeum Regionalnym Człuchowie. Wystawa potrwa do końca lipca
8:14Rusza Ogólnopolski Festiwal Piosenki Religijnej w Tucholi. W tym roku pod hasłem "Pielgrzymi nadziei"
8:14Koncert z muzyką latynoamerykańską w chojnickiej Fosie Miejskiej. Publiczność rozgrzeje Grupo Costa
8:14Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kamieniu Krajeńskim zaprasza na wieczór ze stand-upem
8:13Trwa modernizacja orlików w Chojnicach i Malachinie, w gminie Czersk
8:13Kolejne wspólne przedsięwzięcie gminy Chojnice i Kęsowo. Wybudują pomost na Jeziorze Grochowskim
8:03Weekend na polu, odcinek 5. W tę hodowlę trzeba wejść na sto procent. O sytuacji producentów trzody chlewnej
21:31Pracowity dzień służb ratunkowych na drogach regionu. Dwa wieczorne zdarzenia w gminie Chojnice