
- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
O tej sprawie usłyszysz też w radiu Weekend FM.
Słuchaj w:
- 5
- poniedziałek, 15 września 2025 23:06
Chojnice
"Musimy mieć odwagę mówić, co się stało". Współtwórca wystawy "Nasi chłopcy" odwiedził Chojnice
- poniedziałek, 15 września 2025 15:05
Gmina Tuchola
Policyjny dozór dla 27-latka z gminy Tuchola. Miał w domu 2 kg roślin
- poniedziałek, 15 września 2025 14:21
Chojnice
Dzisiaj (15.09) w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chojnicach spotkanie z profesorem Cezarym Obracht-Prondzyńskim
- poniedziałek, 15 września 2025 12:56
Powiat kościerski
Ponad 5 tys. porcji narkotyków i krzak konopi indyjskich w salonie w mieszkaniu 38-latka z powiatu kościerskiego
- poniedziałek, 15 września 2025 12:53
Woj. kujawsko-pomorskie ◆ Woj. pomorskie
Ostrzeżenie 1. stopnia przed burzami dla czterech powiatów w naszym regionie. Możliwe są silne opady deszczu
- poniedziałek, 15 września 2025 12:51
Powiat kościerski
Kościerscy policjanci zatrzymali poszukiwanego mężczyznę. Mieszkaniec Radomia ma do odsiadki 2 lata więzienia
- poniedziałek, 15 września 2025 12:41
Powiat bytowski
Miał pięć zakazów prowadzenia pojazdów. Wpadł kolejny raz prowadząc pod wpływem alkoholu
- poniedziałek, 15 września 2025 11:49
Chojnice
Aż 38 propozycji nazwy nowego ronda w Chojnicach. Zespół do spraw nazewnictwa rekomendował jedną
- poniedziałek, 15 września 2025 11:27
Tuchola
Tucholski Ośrodek Kultury wyróżniony. Został dostrzeżony w ogólnopolskim konkursie na modernizację roku
- poniedziałek, 15 września 2025 10:53
Gmina Chojnice
Zderzenie dwóch aut w okolicach Jeziorek w gminie Chojnice. Jedna osoba trafiła do szpitala (AKTUALIZACJA)
- 7
- poniedziałek, 15 września 2025 10:32
Powiat sępoleński
Druhowie z Sitna i Sypniewa najlepsi w powiatowych zawodach OSP w Więcborku (FOTO)
- 8
- poniedziałek, 15 września 2025 10:27
Powiat kościerski
Żurawina królowała wczoraj na festiwalu w Dobrogoszczy, w gminie Kościerzyna (FOTO)
- poniedziałek, 15 września 2025 9:51
Powiat chojnicki
Ministerstwo przyznało dodatkowe wsparcie do budowy wielofunkcyjnego boiska przy Zespole Szkół w Brusach
- poniedziałek, 15 września 2025 9:48
Sport
Słaby weekend w wykonaniu naszych czwartoligowców. Nie przegrały tylko rezerwy Chojniczanki
- 20
- poniedziałek, 15 września 2025 9:30
Powiat kościerski
Ponad 70 zawodników wraz ze swoimi psami stanęło na starcie biegu terenowo-mundurowego Dogmagedon K9 (REPORTAŻ)
- poniedziałek, 15 września 2025 8:56
Człuchów
Zużyte opony nadal będą odbierane spod domów mieszkańców Człuchowa. Wniosek radnej nie zyskał poparcia
- poniedziałek, 15 września 2025 8:15
Powiat człuchowski
Będą gabinety ginekologiczne w Debrznie, Czarnem i Przechlewie? Człuchowski szpital stara się o kontrakt NFZ
- poniedziałek, 15 września 2025 8:15
Powiat tucholski
20-latek nie zatrzymał się do kontroli i ruszył na policjanta. "Grozi mu od roku do 10 lat pozbawienia wolności"
- poniedziałek, 15 września 2025 7:12
Gmina Więcbork
Władze Więcborka wyremontowały kaplicę upamiętniającą ofiary obozu w Karolewie. Tym razem wewnątrz
- 18
- niedziela, 14 września 2025 14:48
Chojnice
Wielka Wymiana Książek w Chojnicach. Czytelnicy na tropie ulubionych gatunków
- 80
- niedziela, 14 września 2025 14:18
Gmina Brusy
"Spichlerz jest pełen, chleba nie zabraknie". Zaborskie Dożynki Gminne w Brusach (FOTO, RELACJA)
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
9:48Słaby weekend w wykonaniu naszych czwartoligowców. Nie przegrały tylko rezerwy Chojniczanki
11:22Handball Czersk był o krok od pierwszego zwycięstwa w I lidze. Przegrał w Kwidzynie jedną bramką
20:12Kolarze opanowali Bytów i okolice. Odbył się tu finał Orlen Lang Team Race. "Tę energię chcę przekazywać dalej" (FOTO, WYNIKI)
19:45Chojniczanka bez przełamania. Zremisowała z GKS-em Jastrzębie 1:1 i przedłużyła do pięciu serię meczów bez zwycięstwa
10:50Drugie sparingowe zwycięstwo Red Devils Chojnice. "Czerwone Diabły" pokonały AZS Uniwersytet Gdański 5:3
Ostatnio dodane artykuły:
23:06"Musimy mieć odwagę mówić, co się stało". Współtwórca wystawy "Nasi chłopcy" odwiedził Chojnice
15:05Policyjny dozór dla 27-latka z gminy Tuchola. Miał w domu 2 kg roślin
14:21Dzisiaj (15.09) w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chojnicach spotkanie z profesorem Cezarym Obracht-Prondzyńskim
12:56Ponad 5 tys. porcji narkotyków i krzak konopi indyjskich w salonie w mieszkaniu 38-latka z powiatu kościerskiego
12:53Ostrzeżenie 1. stopnia przed burzami dla czterech powiatów w naszym regionie. Możliwe są silne opady deszczu
12:53Ostrzeżenie 1. stopnia przed burzami dla czterech powiatów w naszym regionie. Możliwe są silne opady deszczu
12:51Kościerscy policjanci zatrzymali poszukiwanego mężczyznę. Mieszkaniec Radomia ma do odsiadki 2 lata więzienia
12:41Miał pięć zakazów prowadzenia pojazdów. Wpadł kolejny raz prowadząc pod wpływem alkoholu
11:49Aż 38 propozycji nazwy nowego ronda w Chojnicach. Zespół do spraw nazewnictwa rekomendował jedną
11:27Tucholski Ośrodek Kultury wyróżniony. Został dostrzeżony w ogólnopolskim konkursie na modernizację roku