- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- piątek, 19 kwietnia 2024 17:14
Sport Sportowy Weekend nr 248
"Gdyby nie klub, byłbym odcięty od świata". Jarosław "Meny" Kulpiński opowiada o 40 latach kibicowania Chojniczance
- piątek, 19 kwietnia 2024 16:57
Gmina Tuchola
Trzy pojazdy zderzyły się w Bladowie w gminie Tuchola. Dwie osoby przewieziono do szpitala
- galeria: 20
- piątek, 19 kwietnia 2024 16:15
Gmina Chojnice
Odbyła się ostatnia w tej kadencji sesja Rady Gminy Chojnice
- piątek, 19 kwietnia 2024 16:06
Kościerzyna
Były senator z Kaszub Waldemar Bonkowski skazany na trzy miesiące bezwzględnego więzienia
- piątek, 19 kwietnia 2024 13:36
Kościerzyna
Rzecznik Praw Pacjenta wszczął postępowanie w związku ze śmiercią noworodka w kościerskim szpitalu
- piątek, 19 kwietnia 2024 12:16
Chojnice
Dziś (19.04.) w Chojnicach odbędzie się koncert charytatywny dla Nikoli Albrecht
- galeria: 8
- piątek, 19 kwietnia 2024 11:50
Chojnice
Właściciele ośmiu zabytkowych kamienic w Chojnicach otrzymają od miasta dotacje na renowację elewacji
- galeria: 3
- piątek, 19 kwietnia 2024 10:31
Sępólno Krajeńskie
Prywatyzacja przedszkoli i klubu Krajna? Debata przed drugą turą wyborów w Sępólnie Krajeńskim (FOTO, WIDEO)
- piątek, 19 kwietnia 2024 9:23
Powiat tucholski
Związek Gmin Wiejskich stawia ultimatum Ministerstwu Klimatu i Środowiska. "Przekazaliśmy wyraźny sygnał"
- piątek, 19 kwietnia 2024 9:22
Tuchola
Gmina Tuchola przystępuje do sporządzenia planu ogólnego dla miasta i gminy
- piątek, 19 kwietnia 2024 8:16
Człuchów
Człuchowska szkoła Piano zachęca do przyłączenia się do weekendowego "polowania na śmieci"
- piątek, 19 kwietnia 2024 7:20
Gmina Przechlewo
W ten weekend w Sąpolnie, w gminie Przechlewo, odbędzie się czwarta edycja Wiosennych Targów Ogrodniczych "Ogród, Pole, Las"
- piątek, 19 kwietnia 2024 6:50
Chojnice
Chojnice czekają na środki z KPO. "Na ratuszowych półkach leży wiele projektów czekających na realizację"
- czwartek, 18 kwietnia 2024 14:01
Artykuł sponsorowany
Lodówki - na co zwrócić uwagę przy ich wyborze?
- galeria: 3
- czwartek, 18 kwietnia 2024 13:36
Gmina Czarne
Oczyszczalnia ścieków, żłobek i zadłużenie. Debata kandydatów na burmistrza Czarnego przed wyborczą dogrywką (FOTO, WIDEO)
- czwartek, 18 kwietnia 2024 11:56
Powiat kościerski
Tajemniczy płyn wyciekał z paczki kurierskiej. Straż pożarna i policja postawione na nogi w powiecie kościerskim
- czwartek, 18 kwietnia 2024 11:47
Gmina Chojnice
Umowa na budowę ogólnodostępnego parkingu w Swornegaciach podpisana
- czwartek, 18 kwietnia 2024 11:32
Kościerzyna
Prokuratura bada sprawę śmierci noworodka podczas porodu w kościerskim szpitalu
- galeria: 3
- czwartek, 18 kwietnia 2024 10:37
Bytów
Z siedmiu kandydatów zostało dwóch. Radiowa debata przed drugą turą wyborów na burmistrza Bytowa (FOTO, WIDEO)
- galeria: 14
- czwartek, 18 kwietnia 2024 9:23
Sępólno Krajeńskie
W Sępólnie Krajeńskim uroczyście oddano do użytku pełnowymiarowe boisko piłkarskie (FOTO)
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
17:14"Gdyby nie klub, byłbym odcięty od świata". Jarosław "Meny" Kulpiński opowiada o 40 latach kibicowania Chojniczance
9:48Za nami Regaty Otwarcia Sezonu o Puchar Prezesa Pomorskiego LZS-u - pierwsze w tym roku na Jeziorze Charzykowskim
10:29Kolejna porażka Raduni Stężyca. Przegrała 0:2 wyjazdowy mecz z rezerwami Zagłębia Lubin
9:20Siatkarze PTPS-u Człuchów coraz bliżej II ligi. Wygrali turniej w Toruniu i są w finałach baraży o awans
19:04Red Devils Chojnice znów zagrają w Futsal Ekstraklasie! "Czerwone Diabły" zapewniły sobie powrót do krajowej elity. "To praca, którą zrobiliśmy wszyscy"
Ostatnio dodane artykuły:
16:57Trzy pojazdy zderzyły się w Bladowie w gminie Tuchola. Dwie osoby przewieziono do szpitala
16:15Odbyła się ostatnia w tej kadencji sesja Rady Gminy Chojnice
16:06Były senator z Kaszub Waldemar Bonkowski skazany na trzy miesiące bezwzględnego więzienia
13:36Rzecznik Praw Pacjenta wszczął postępowanie w związku ze śmiercią noworodka w kościerskim szpitalu
12:16Dziś (19.04.) w Chojnicach odbędzie się koncert charytatywny dla Nikoli Albrecht
11:50Właściciele ośmiu zabytkowych kamienic w Chojnicach otrzymają od miasta dotacje na renowację elewacji
11:42Będzie nowa remiza w Krosnowie i remont remizy w Dąbrówce. To inwestycje dla strażaków w gminie Borzytuchom
10:31Prywatyzacja przedszkoli i klubu Krajna? Debata przed drugą turą wyborów w Sępólnie Krajeńskim (FOTO, WIDEO)
9:23Związek Gmin Wiejskich stawia ultimatum Ministerstwu Klimatu i Środowiska. "Przekazaliśmy wyraźny sygnał"
9:22Gmina Tuchola przystępuje do sporządzenia planu ogólnego dla miasta i gminy