Przykład, w tym wypadku zły, idzie z góry - wynika z raportu NIK. Po kontrolach i analizach przeprowadzonych na różnych szczeblach i w różnych instytucjach wynika bowiem, że w całym kraju panuje legislacyjny i proceduralny chaos, jeśli chodzi o system ochrony ludności.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli, Krzysztof Kwiatkowski, mówi o tym tak:

- W Polsce nie funkcjonuje skuteczny system ochrony ludności. Organy odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu zarządzania kryzysowego oraz obrony cywilnej nie stworzyły adekwatnych do występujących zagrożeń struktur i nie wdrożyły procedur.

Brak działań i procedur raport zarzuca też lokalnym samorządom. Chojnickiemu staroście m.in. to, że Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego utworzył po nawałnicy, podczas gdy taki obowiązek spoczywał na nim już od 2007 roku. Czerskowi i gminie Chojnice wytyka brak całodobowego alarmowania członków gminnego zespołu kryzysowego, co negatywnie wpłynęło na koordynację i sprawność działań feralnej nocy, kiedy nad naszym regionem przetoczyła się nawałnica. Krytycznie odnosi się też do systemu informowania o zagrożeniach i słynnym już przypadku nieprzekazania przez chojnickie starostwo alertu pogodowego do niższych szczebli zarządzania kryzysowego.

relacja

- W Polsce nie funkcjonuje skuteczny system ochrony ludności. Organy odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu zarządzania kryzysowego oraz obrony cywilnej nie stworzyły adekwatnych do występujących zagrożeń struktur i nie wdrożyły procedur oraz nie zapewniły niezbędnych zasobów umożliwiających właściwe zarządzanie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych.

Dostrzegając zaangażowanie i gotowość niesienia pomocy w razie wystąpienia różnego rodzaju katastrof przez funkcjonariuszy straży pożarnej, policji, żołnierzy oraz zwykłych obywateli zwracamy uwagę, iż nieprzygotowanie odpowiednich procedur oraz niezapewnienie warunków do koordynacji działań może obniżać skuteczność działań służb w razie wystąpienia sytuacji kryzysowej.

Kontrola wykazała bardzo zróżnicowany w zależności od kontrolowanego szczebla stan przygotowania struktur administracji rządowej i samorządowej do realizacji zadań dotyczących ochrony ludności zarówno w ramach zarządzania kryzysowego, jak i obrony cywilnej. Najsprawniej podejmowane były działania na szczeblu wojewódzkim, natomiast na szczeblu powiatowym i gminnym stwierdzono nieprawidłowości, które w realnym działaniu mogły skutkować poważnymi konsekwencjami dla przebywającej na danym terenie ludności, jak i dla służb prowadzących działania ratownicze.

Brak właściwego przygotowania jednostek szczebla rządowego i samorządowego do realizacji zadań związanych z zapewnieniem ochrony ludności uwidocznił się niestety również w trakcie realnych działań prowadzonych w związku z gwałtowną burzą, która przeszła przez znaczną część kraju w dniach 11-12 sierpnia 2017 r. Obecnie funkcjonujący model systemu obrony cywilnej kraju wciąż nie jest dostosowany do aktualnych potrzeb, w tym wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, obecnej organizacji państwa i stanu infrastruktury oraz potencjalnych zagrożeń.

NIK rekomenduje rządowi przeprowadzenie kompleksowej analizy obowiązujących aktów prawnych pod kątem możliwości integracji systemów zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej w obszarze wspólnych kompetencji oraz zadań celem poprawy skuteczności prowadzonych działań.

Krzysztof Kwiatkowski