- 3
- wtorek, 4 sierpnia 2020 9:02
Chojnice
Przełomowe odkrycie archeologów w Dolinie Śmierci w Chojnicach. "Znaleźliśmy szczątki ludzkie"
Archeologom udało się zlokalizować miejsce egzekucji i pośmiertnego stosu, na którym Niemcy spalili swoje ofiary.
Przełom w badaniach archeologicznych w chojnickiej Dolinie Śmierci. Archeologom udało się zlokalizować miejsce egzekucji i pośmiertnego stosu, na którym Niemcy spalili swoje ofiary. Prawdopodobnie chodzi o więźniów gestapo, których z bydgoskiego więzienia w styczniu 1945 roku przywieziono właśnie do Doliny Śmierci w Chojnicach i tu rozstrzelano.
– Udało nam się, mamy pierwsze znaleziska nie tylko w postaci łusek, nabojów czy też rzeczy osobistych, jak na przykład spinki czy też odznaka Przysposobienia Wojskowego Kobiet, ale w trakcie ostatnich naszych badań odkryliśmy szczątki ludzkie - mówi Weekend FM pochodzący z Chojnic archeolog dr Dawid Kobiałka, który od trzech miesięcy kieruje grupą badaczy w chojnickiej Dolinie Śmierci.
Przełomowe znalezisko
– Jest to przełomowe znalezisko, ponieważ udało nam się potwierdzić fakt, który jest znany z materiałów archiwalnych. To znaczy, że w czasie II wojny światowej dochodziło na obrzeżach Chojnic do mordowania w 1939 roku, ale również z różnych podań, zeznań, wiedzy mieszkańców Chojnic wynikało, że w drugiej połowie stycznia 1945 roku Niemcy mieli doprowadzić do Chojnic, do Doliny Śmierci bliżej nieokreśloną liczbę osób i tę liczbę osób w Dolinie Śmierci zabić, a ich szczątki spalić. I najprawdopodobniej resztki właśnie tych ofiar udało nam się odkryć w trakcie naszych ostatnich badań powierzchniowych - mówi dr Kobiałka.
Spalone kości i łuski od broni krótkiej
– Udało nam się odkryć pojedyncze kości bardzo mocno spalone, ewidentne ślady spalenizny w postaci węgla drzewnego oraz kilkanaście łusek od broni krótkiej, od pistoletu Parabellum, Wahltera, Browninga. To była broń niemiecka, której używała między innymi policja i na sto procent właśnie z tej broni mordowano w 1945 roku osoby, które były w tym celu sprowadzone - opisuje dr Kobiałka.
Sosna tu nigdy nie rosła. "W tych działaniach widać plan"
– Pierwsze analizy udało się nam już przeprowadzić. Między innymi analizy makroszczątków z próby glebowej, którą pobraliśmy. Udało się wydobyć 21 fragmentów drewna, w różnych stopniu spalonym. Jak się okazuje, wszystkie te kawałki drewna to jest sosna. Dzisiaj w Dolinie Śmierci nie rośnie sosna, podobnie było w czasie II wojny światowej, ponieważ to były tereny podmokłe, a sosna lubi przede wszystkim tereny suche. W tych działaniach widać plan. To były zamierzone, intencjonalne i przemyślane działania. Ta sosna została tutaj specjalnie sprowadzona, ponieważ sosna to jest bardzo łatwopalne drewno. Dzięki tym właściwością sosna została wykorzystana do przyszłego stosu. I właśnie miejsce egzekucji i domniemanego stosu udało się odkryć - mówi archeolog.
Teren zabezpieczony. Betonowe płyty, fotokomórki i regularne patrole
- Sprawa jest rozwojowa, musieliśmy teren zabezpieczyć. Dzisiaj w Dolinie Śmierci są już położone dwie betonowe płyty, które mamy nadzieję, że zabezpieczą ten teren pod przyszłe nasze badania - mówi dr Dawid Kobiałka. – Mimo faktu, że Dolina Śmierci jest regularnie wizytowana przez policje, Straż Miejską, mimo faktu, że są fotokomórki, to niestety znajdzie się nie jedna, nie dwie i pewnie nie trzy osoby, które wpadną na pomysł, żeby niestety to miejsce kaźni, to miejsce jednego wielkiego grobu masowego po prostu zhańbić poprzez nielegalne poszukiwania - mówi dr Kobiałka.
Osoby, które w 1945 r. straciły tu życie, nie były chojniczanami
W 1939 r. w Dolinie Śmierci mordowano przede wszystkim mieszkańców miasta i regionu. Osoby z 1945 r. tak naprawdę nie wiadomo, kim były. Najbardziej prawdopodobna wersja mówi, że miały być więźniami więzienia Gestapo na Wałach Jagiellońskich 4 w Bydgoszczy. Najprawdopodobniej część członków polskiego podziemia została wtedy aresztowana i część tych osób być może została doprowadzona do Doliny Śmierci i tutaj zamordowana, a ich szczątki spalone i zakopane. Tak naprawdę zabezpieczyliśmy miejsce pod właściwe prace, które będą miały miejsce od połowy sierpnia przez kolejny miesiąc. Miejsca nie zbadaliśmy wykopaliskowo, zostało zabezpieczone pod kolejne działania.
Dolina Śmierci to nie jest jedna lokalizacja
To nie tylko dzisiejsza łąka, ale wielki teren od oczyszczalni ścieków do mleczarni. W ramach naszych badań będziemy próbowali zlokalizować kilka miejsc, gdzie do tych rozstrzeliwań dochodziło. Łąka to jedno miejsce, które badamy, a od piątku przyjeżdżają archeolodzy z Warszawy z PAN-u i będą prowadzić badania geofizyczne mniej więcej na polu na wysokości majątku Igły. Tam znajduje się jedna wielka linia okopów, która dzisiaj jest nieczytelna w krajobrazie, ale w trakcie naszych wstępnych analiz udało nam się częściowo zrekonstruować linię okopów, która posłużyła Niemcom w 1939 r. jako jeden wielki masowy grób. To właśnie na te pola igielskie w 1939 r. byli prowadzeni mieszkańcy miasta, regionu i właśnie na krawędzi tych rowów rozstrzeliwani, a ich ciała wrzucane do okopu. Niemcy wykorzystali polskie okopy z 1939 r. jako formę grobu masowego dla mieszkańców Chojnic i regionu.
Będzie analiza antropologiczna szczątków
Szczątki zostaną poddane analizie. Docelowo postaramy się ustalić przynajmniej minimalną liczbę ofiar. Oczywiście na podstawie kości spalonych jest to bardzo trudne, ale nie niemożliwe. W zespole badawczym mamy antropologa fizycznego, czyli osobę, która zajmuje się zawodowo analizą kości ludzkich. Możemy np. choroby czy ślady od kuli odkryć. Docelowo kości muszą spocząć na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Hitlerowskich w Chojnicach, zaplanowany będzie uroczysty pogrzeb. Termin będzie zależał od skali badań i późniejszych analiz. Jesteśmy przekonani, że te badania powinny być kontynuowane, ponieważ tego nie da się zbadać w trakcie tak krótkiej kampanii w tym roku.
Z analizy materiałów archiwalnych wynika, że tu leżą setki ofiar
Miejsc rozstrzeliwań jest przynajmniej kilka. W 1945 r. wyekshumowano tylko 107 osób, 61 osób dodatkowych, czyli pensjonariuszy Krajowych Zakładów Opieki Społecznej w Chojnicach, czyli dzisiejsze budynki poprawczaka - wydobyto jedynie 61 czaszek tych niepełnosprawnych, reszta ciał została. Nie wiadomo dlaczego komisja w trakcie prac ekshumacyjnych pozyskała tylko czaszki, nie podejmowała całych szczątek ludzkich, a poza tym ponad 150 osób tam jeszcze gdzieś leży, czyli łącznie zamordowano osób umysłowo chorych 218 i w istocie oni tutaj zalegają, do tego dochodzą ofiary z 1945 r. Proszę sobie wyobrazić, że rzecz jasna dokumenty w sposób zasadniczy odbiegają od siebie, ale niektóre szacunki mówią, że to było 600, a nawet 1000 osób zamordowanych i spalonych w 1945 r. Dolina Śmierci to jest jedno wielkie miejsce kaźni, o które powinniśmy wspólnie dbać.
Z doktorem Dawidem Kobiałką, który nadzoruje badania w Dolinie Śmierci rozmawia Aneta Czupryniak. Posłuchaj rozmowy:
Rozmowa z dr Dawidem Kobiałką
Więcej na temat projektu "Archeologia Doliny Śmierci" przeczytasz i posłuchasz tutaj:
![Przełomowe odkrycie archeologów w Dolinie Śmierci w Chojnicach.](assets/img/reg1.png)
- 20
- sobota, 27 lipca 2024 14:13
Gmina Chojnice
Trwa Jarmark Ekoturystyczny w Charzykowach. Tematem przewodnim są pszczoły i dzikie owady zapylające (FOTO)
- 17
- sobota, 27 lipca 2024 10:57
Gmina Brusy
Lanberry zagrała na Muzykobraniu w Brusach. To pierwsze z wydarzeń Międzynarodowego Festiwalu Folkloru (FOTO)
- 25
- sobota, 27 lipca 2024 10:03
Chojnice
Muzyczne hity z polskich filmów rozbrzmiały ze sceny chojnickiej Fosy Miejskiej (FOTO)
- sobota, 27 lipca 2024 8:48
Gmina Chojnice
Weekend na polu, odcinek 5. Kombajn kosi już prawie sam. Jak wyglądają współczesne żniwa z perspektywy kombajnisty
- sobota, 27 lipca 2024 8:44
Powiat chojnicki
Starosta chojnicki odebrał srebrny medal za zasługi dla policji. "Jest to bardzo duże wyróżnienie dla mnie"
- sobota, 27 lipca 2024 8:35
Gmina Brusy
Trwa Międzynarodowy Festiwalu Folkloru. W Brusach dziś (27.07) m.in. Jarmark Zaborski i koncerty
- sobota, 27 lipca 2024 8:06
Chojnice
Wodociągi Chojnice informują o planowanych na 28 lipca możliwych przerwach w dostawie wody na ul. Ceynowy i przyległych
- 10
- piątek, 26 lipca 2024 11:22
Chojnice
Cmentarz Ofiar Zbrodni Hitlerowskich w Chojnicach czeka częściowa renowacja (FOTO)
- 10
- piątek, 26 lipca 2024 9:25
Gmina Brusy
Weekend w Brusach. Nadajemy na żywo z centrum miasta, gdzie dziś (26.07) pierwsze koncerty w ramach Międzynarodowego Festiwalu Folkloru
- piątek, 26 lipca 2024 7:07
Gmina Chojnice
Przed nami 15. Jarmark Ekoturystyczny "Czym chata bogata" w Charzykowach
- 5
- piątek, 26 lipca 2024 7:06
Chojnice
Trwają prace przy budowie boiska wielofunkcyjnego przy ul. Żwirki i Wigury w Chojnicach
- piątek, 26 lipca 2024 7:00
Gmina Brusy
Dziś (26.07) w Brusach odbędzie się koncert "Muzykobranie". Na scenie wystąpią m.in. Lui Gawrońska i Lanberry
- 4
- czwartek, 25 lipca 2024 17:04
Chojnice
Kolizja na ulicy Podlesie w Chojnicach. Osobówka wjechała do lasu, a kierowca trafił do szpitala
- 37
- czwartek, 25 lipca 2024 15:40
Chojnice
"Za swoją misję uznała pomaganie innym". Rodzina i przyjaciele pożegnali "Chojniczankę Stulecia" Ludomiłę Paczkowską
- czwartek, 25 lipca 2024 10:15
Chojnice
Burmistrz Chojnic zlecił sprawdzenie przyłączy kanalizacji deszczowych i sanitarnych m.in. na ul. Sobierajczyka
- 7
- środa, 24 lipca 2024 22:43
Gmina Czersk
Historyczne zebranie w Zaporze w gminie Czersk. Pierwszym sołtysem został Ryszard Lissewski (FOTO)
- środa, 24 lipca 2024 12:14
Powiat chojnicki
Prokuratura sprawdza, czy w Czerskiej Fabryce Mebli "Klose" naruszano prawa pracowników
- środa, 24 lipca 2024 12:11
Chojnice
Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów obchodzi w niedzielę (28.07.) 25-lecie działalności w Chojnicach (ROZMOWA)
- środa, 24 lipca 2024 11:12
Chojnice
Chojniccy muzycy zagrają w piątek (26.07.) "Polskie piosenki filmowe" (ROZMOWA)
- środa, 24 lipca 2024 10:40
Chojnice
W czwartek 25 lipca odbędzie się pogrzeb "Chojniczanki Stulecia" Ludomiły Paczkowskiej
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
22:35Chojniczanka uległa w pierwszym wyjazdowym meczu nowego sezonu Resovii Rzeszów
15:49Wielki sukces młodzieżowych żeglarzy na mistrzostwach świata. Złoto zdobyli między innymi zawodnicy ChKŻ Chojnice
23:36Wymarzony start Chojniczanki w nowym sezonie. Drużyna wygrała z Rekordem Bielsko-Biała
16:34"Jesteśmy dobrze przygotowani, cieszy brak urazów". Kierownictwo Chojniczanki Chojnice podsumowuje przygotowania do sezonu
9:26Maksymilian Tkocz kolejnym wzmocnieniem Chojniczanki. Do klubu przejdzie z Wisły Puławy
Ostatnio dodane artykuły:
14:13Trwa Jarmark Ekoturystyczny w Charzykowach. Tematem przewodnim są pszczoły i dzikie owady zapylające (FOTO)
13:34W Olpuchu, w gminie Stara Kiszewa, odbędzie się dziś (27.07.) festyn strażacki
12:47"Już wtedy wiedziałem, że to jest coś niebywałego". Polish Boogie Festiwal kończy 20 lat. Nadajemy program z Człuchowa
10:57Lanberry zagrała na Muzykobraniu w Brusach. To pierwsze z wydarzeń Międzynarodowego Festiwalu Folkloru (FOTO)
10:26Dzisiaj (27.07) koncert finałowy Polish Boogie Festival. Nadajemy dla Was na żywo z Człuchowa
10:03Muzyczne hity z polskich filmów rozbrzmiały ze sceny chojnickiej Fosy Miejskiej (FOTO)
8:48Weekend na polu, odcinek 5. Kombajn kosi już prawie sam. Jak wyglądają współczesne żniwa z perspektywy kombajnisty
8:44Starosta chojnicki odebrał srebrny medal za zasługi dla policji. "Jest to bardzo duże wyróżnienie dla mnie"
8:35Trwa Międzynarodowy Festiwalu Folkloru. W Brusach dziś (27.07) m.in. Jarmark Zaborski i koncerty
8:35Mistrzostwa w powożeniu zaprzęgami i charytatywny piknik na rzecz Liwii Kolińskiej