Bytów
- niedziela, 1 września 2019 8:07
Chojnice 80. rocznica wybuchu II wojny światowej
Pierwszy dzień II wojny światowej na ziemi chojnickiej - godzina po godzinie (ARCHIWALNE ZDJĘCIA)
O działaniach zbrojnych opowiada autor dwóch książek poświęconych tej tematyce.
Niemcy bronią się po uszkodzeniu pociągu pancernego Panzerzug 3 pod Chojnicami. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
W studiu Weekend FM gościliśmy Andrzeja Lorbieckiego, który napisał dwie książki poświęcone działaniom zbrojnym w początkach II wojny światowej na ziemi chojnickiej. Pierwsza nosi tytuł "Zgrupowanie Chojnice", a druga - napisana wspólnie z dr Marcinem Wałdochem - "Chojnice 1939". Lorbiecki jest też członkiem Stowarzyszenia Miłośników Historii Gryfa Pomorskiego "Cis" Męcikał. Stowarzyszenie działa m.in. jako grupa rekonstrukcyjna.
Andrzej Lorbiecki na naszej antenie opowiada, co działo się w Chojnicach oraz na ziemi chojnickiej w ciągu pierwszego dnia II wojny światowej - godzina po godzinie. Podzieloną na pięć części rozmowę z nim zamieszczamy poniżej. Pięcioodcinkowego programu słuchaj także na antenie Weekend FM w niedzielę 1 września.
Panzerzug 3. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Pociąg pancerny Panzerzug 3, zapowiedziany o godz. 4:15 przez niemieckich kolejarzy jako pociąg tranzytowy relacji Berlin-Królewiec, wjechał na stację kolejową w Chojnicach 1 września 1939 r. o godz. 4:23, czyli zgodnie z rozkładem jazdy pociągu tranzytowego. Mistyfikacja miała zapobiec zbyt szybkiemu rozpoznaniu przez stronę polską, że rozpoczynają się działania wojenne. Niemcom sprzyjała gęsta mgła.
Początek II wojny światowej na ziemi chojnickiej - część 1
Z drugiej strony tzw. "Korytarza pomorskiego", jak teren woj. pomorskiego (dzielącego Rzeszę od Prus Wschodnich) nazywali Niemcy, na teren Polski miał wjechać pociąg pancerny Panzerzug 7, kierowany ze strony Malborka do Tczewa. Polskim saperom udało się jednak wysadzić most kolejowy na Wiśle i pociąg nie był w stanie wjechać do Tczewa. Rozzłoszczeni tym Niemcy zamordowali obsługę stacji kolejowej w nadgranicznym Szymankowie, która ostrzegła o ataku stronę polską, oraz przeprowadzili pacyfikację wsi zabijając część mieszkańców.
Pociągi pancerne miały się spotkać na stacji Czersk, a następnie rozjechać wspierając działania zbrojne w województwie pomorskim. Polski opór sprawił, że nie Niemcy nie wywiązali się z tego zadania - Panzerzug 7 w ogóle nie zdołał przekroczyć Wisły pod Tczewem, a Panzerzug 3 został poważnie uszkodzony pod Chojnicami.
Uszkodzony Panzerzug 3. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Uszkodzony Panzerzug 3. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Chojnic 1 września 1939 r. broniły trzy polskie jednostki:
Początek II wojny światowej na ziemi chojnickiej - część 2
Oddział Obrony Narodowej "Czersk" wyrusza na pozycje obronne. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
18. Pułk Ułanów Pomorskich 1 września wczesnym rankiem zgodnie z planami obrony zajął pozycje na południe od Chojnic, w rejonie miejscowości Zamarte:
Początek II wojny światowej na ziemi chojnickiej - część 3
Przed południem 1 września część działań zbrojnych przeniosła się takżę na linię kolejową Chojnice-Czersk. Do potyczki z Niemcami doszło m.in. w Rytlu. Niemcy, mimo poważnego uszkodzenia pociągu pancernego przez polską artylerię i saperów, wciąż dysponowali pojazdem opancerzonym Sd.Kfz.231 przystosowanym do poruszania się po torach kolejowych:
Niemiecki pojazd opancerzony Sd.Kfz.231 z pociągu pancernego Panzerzug 3. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Początek II wojny światowej na ziemi chojnickiej - część 4
Niemcy przy zdobytym polskim dziale w lesie pod Moszczenicą fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Piechota niemiecka podczas natarcia między wsiami Lichnowy i Moszczenica. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Około godz. 14:00, zgodnie z rozkazem dowództwa, polskie oddziały opuściły Chojnice i zajęły nowe pozycje obronne. Miasto na dobre przeszło w ręce niemieckie. Nowe rozkazy otrzymali także ułani z 18. Pułku Ułanów Pomorskich. W ten sposób doszło do słynnej szarży pod Krojantami:
Płk Kazimierz Mastalerz, dowódca 18. Pułku Ułanów Pomorskich, zginął podczas szarży pod Krojantami. Miejsce spoczynku jest nieznane. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
Początek II wojny światowej na ziemi chojnickiej - część 5
Tak Niemcy w swojej prasie propagandowej naśmiewali się z polskich ułanów atakujących szablami czołgi. Fot. ze zbiorów Andrzeja Lorbieckiego
- czwartek, 26 września 2024 14:40
Chojnice
Wolontariusze z Samorządnego Centrum Młodzieżowego w Chojnicach angażują się nie tylko w naszym regionie
- czwartek, 26 września 2024 11:42
Chojnice
Ekologia w ogrodzie - powiat chojnicki zaprasza dziś na spotkanie z Katarzyną Bellingham
- czwartek, 26 września 2024 11:41
Gmina Czersk
Nie dali prowadzić pasażerom, choć sami nie powinni siadać za kierownicę. Nierozsądni kierowcy złapani w Czersku
- czwartek, 26 września 2024 9:37
Gmina Czersk
Gmina Czersk przekazała pomoc samorządom dotkniętym powodzią. Dwa z nich pomogły po nawałnicy
- czwartek, 26 września 2024 7:55
Chojnice
Muzyczny akcent na 40-lecie chojnickiego DKF-u. Dziś (26.09) w Chojnickim Centrum Kultury Koncert Polskich Piosenek Filmowych
- 12
- czwartek, 26 września 2024 7:38
Sport ◆ Gmina Brusy
O boksie i nie tylko. Pięściarz z Brus Paweł Wardyn spotkał się z licealistami ze swojej rodzinnej miejscowości (FOTO)
- 100
- środa, 25 września 2024 19:46
Sport ◆ Chojnice
"Naprawdę dobra robota". Chojniczanka gra dalej w Pucharze Polski! Wygrała z pierwszoligowym Zniczem Pruszków 3:2 (RELACJA, FOTO)
- 9
- środa, 25 września 2024 16:56
Gmina Czersk
W Czersku odbyły się dzisiaj (25.09) Powiatowe Targi Pracy. Zainteresowanie ofertami pracy było spore (FOTO)
- środa, 25 września 2024 15:36
Chojnice
Rusza 26. Chojnickie "Filmobranie", a DKF "Cisza" obchodzi jubileusz 40-lecia
- środa, 25 września 2024 14:41
Chojnice
Jest nowy prezes spółki Promocja Regionu Chojnickiego. Konkurs wygrał były wicestarosta Mariusz Paluch
- środa, 25 września 2024 11:33
Chojnice
Jest wyrok w sprawie tragicznego w skutkach pożaru w jednym z chojnickich hospicjów. "W ocenie sądu kara jest adekwatną"
- środa, 25 września 2024 11:04
Chojnice
Sala sportowa przy Zespole Szkół nr 2 w Chojnicach gotowa. Wkrótce otwarcie
- środa, 25 września 2024 9:52
Gmina Czersk
Burzliwe obrady w Czersku. Radni zmienili zasady wybierania szefa Gminnego Centrum Kultury
- środa, 25 września 2024 7:33
Chojnice
Planowana przerwa w dostawie wody przy ul. Świętopełka w Chojnicach
- środa, 25 września 2024 6:49
Gmina Chojnice
Gmina Chojnice zapowiada zagospodarowanie terenu na placu św. Floriana w Ostrowitem
- wtorek, 24 września 2024 16:36
Gmina Brusy
Zderzenie osobówki i koparko-ładowarki na ulicy Gdańskiej w Brusach
- wtorek, 24 września 2024 11:54
Gmina Chojnice
Rowerzysta z ponad trzema promilami wpadł w Nieżychowicach. Jechał mimo, że widział patrol policji
- wtorek, 24 września 2024 10:38
Powiat chojnicki
Jutro (25.09) w Czersku odbędą się Powiatowe Targi Pracy. Przedsiębiorcy zaprezentują ponad sto miejsc pracy
- wtorek, 24 września 2024 9:42
Gmina Chojnice
Gmina Chojnice wraca do pomysłu stworzenia spółdzielni energetycznej (ROZMOWA)
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
7:38O boksie i nie tylko. Pięściarz z Brus Paweł Wardyn spotkał się z licealistami ze swojej rodzinnej miejscowości (FOTO)
19:46"Naprawdę dobra robota". Chojniczanka gra dalej w Pucharze Polski! Wygrała z pierwszoligowym Zniczem Pruszków 3:2 (RELACJA, FOTO)
10:11Kadra Narodowa klasy ILCA 4 trenuje w Charzykowach. Wśród kadrowiczów jest dwóch zawodników ChKŻ
8:51Jak Chojniczanka wypadnie na tle pierwszoligowca? Dziś (25.09.) podejmie Znicz Pruszków
10:12Człuchowski Auto-Moto-Klub Poltarex zakończył na drugim miejscu Puchar Polski w Motocrossie
Ostatnio dodane artykuły:
14:413,5 mln zł dochodów z podatków od farmy wiatrowej. To szacunki gminy Człuchów
14:40Wolontariusze z Samorządnego Centrum Młodzieżowego w Chojnicach angażują się nie tylko w naszym regionie
14:30Jest wyrok dla sprawcy śmiertelnego wypadku, w którym zginął znany kościerski lekarz i społecznik
14:24Cztery oferty wpłynęły w przetargu na budowę hali dla Szkoły Podstawowej nr 1 w Człuchowie
11:42Ekologia w ogrodzie - powiat chojnicki zaprasza dziś na spotkanie z Katarzyną Bellingham
11:41Nie dali prowadzić pasażerom, choć sami nie powinni siadać za kierownicę. Nierozsądni kierowcy złapani w Czersku
10:45Około 200 uczniów z Sępólna Krajeńskiego odebrało stypendia, nagrody i wyróżnienia (FOTO)
10:17Rada Miejska Sępólna Krajeńskiego zdecydowała o pomocy dla gminy Lądek-Zdrój
9:59Zderzenie osobówki z ciężarówką w gminie Miastko. Śmigłowiec zabrał rannego kierowcę do szpitala
9:44Uchwała przyjęta. Miasto Kościerzyna wesprze finansowo poszkodowaną przez powódź gminę Radków