- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- niedziela, 28 kwietnia 2024 18:18
Gmina Stara Kiszewa
Wypadek motocyklisty w powiecie kościerskim. Mężczyznę z obrażeniami przewieziono do szpitala
- niedziela, 28 kwietnia 2024 10:43
Historia w Weekend FM
Opowiem ci historię, odcinek 129. Jak wojska komturów tucholskiego i człuchowskiego w 1409 r. zdobyły Bydgoszcz
- niedziela, 28 kwietnia 2024 8:35
Gmina Chojnice
Gmina Chojnice kontroluje właścicieli przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb
- niedziela, 28 kwietnia 2024 8:16
Sport ◆ Człuchów
Ruszyły zapisy do 31. edycji Ogólnopolskiego Biegu Tura im. Henryka Pliszki w Człuchowie
- niedziela, 28 kwietnia 2024 8:15
Gmina Czersk
Majówkowy konkurs dla mieszkańców gminy Czersk. Trzeba stworzyć film promujący atrakcje tego samorządu
- sobota, 27 kwietnia 2024 11:41
Chojnice
Weekend w ogrodzie, odcinek 6. Roślinne i nie tylko trendy ogrodowe
- galeria: 3
- sobota, 27 kwietnia 2024 10:39
Gmina Człuchów
Zderzenie tira i osobówki w Barkowie w gminie Człuchów. Nie żyje kierowca osobowej mazdy (AKTUALIZACJA)
- sobota, 27 kwietnia 2024 9:54
Chojnice
W Chojnicach zmieniła się trasa kilku miejskich autobusów. Ma to związek z przebudową ulic Dederowskiego i Ceynowy
- sobota, 27 kwietnia 2024 8:34
Gmina Chojnice
Coraz lepsze efekty segregacji śmieci w gminie Chojnice. "Parametry minimalne mamy spełnione"
- sobota, 27 kwietnia 2024 8:33
Gmina Człuchów
Po pięciu latach wracają Dni Gminy Człuchów. Do tej pory odbyła się jedna edycja
- galeria: 32
- piątek, 26 kwietnia 2024 18:10
Sport ◆ Chojnice
Minimalne, ale zasłużone zwycięstwo. Chojniczanka pokonała 1:0 ostatnią w tabeli Sandecję Nowy Sącz (RELACJA, FOTO)
- piątek, 26 kwietnia 2024 17:13
Powiat sępoleński
GDDKiA w Bydgoszczy rozstrzygnęła przetarg na projekt i budowę obwodnic Sępólna i Kamienia Krajeńskiego
- piątek, 26 kwietnia 2024 16:01
Sport ◆ Chojnice Sportowy Weekend nr 249
Dobra i zła wiadomość dla fanów Red Devils Chojnice: świętujemy awans do Futsal Ekstraklasy, ale kapitan Vitaly Kolesnik kończy karierę
- galeria: 16
- piątek, 26 kwietnia 2024 15:47
Sport ◆ Chojnice
"Czerwone Diabły" w ratuszu. Burmistrz Arseniusz Finster pogratulował zawodnikom, trenerom i działaczom Red Devils Chojnice awansu do Futsal Ekstraklasy (FOTO)
- piątek, 26 kwietnia 2024 15:35
Artykuł sponsorowany
Jakie znaczenie ma dobra komunikacja z opiekunką?
- piątek, 26 kwietnia 2024 12:41
Gmina Brusy Rozmowa, wideo
"Był człowiekiem niestrudzonym" - wnuczka Józefa Chełmowskiego zaprasza na MAJOWE WZMACNIANIE w Brusach Jagliach
- piątek, 26 kwietnia 2024 10:15
Człuchów
Remont człuchowskiego kina pochłonie 8,5 mln zł. W zastępstwie miasto chce latem uruchomić kino plenerowe
- piątek, 26 kwietnia 2024 10:12
Chojnice
W Chojnickim Centrum Kultury dziś wernisaż projektu "Z Braku Lasu"
- piątek, 26 kwietnia 2024 9:30
Gmina Przechlewo
Nowy start wójta Przechlewa - Andrzej Żmuda Trzebiatowski zapowiada zmiany w gminie, ale też w swoim postępowaniu (ROZMOWA)
- piątek, 26 kwietnia 2024 9:23
Gmina Chojnice
"Obrona Psiej Góry - Swornegacie 1939". Lokalni historycy i regionaliści zapraszają na wyprawę
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
8:16Ruszyły zapisy do 31. edycji Ogólnopolskiego Biegu Tura im. Henryka Pliszki w Człuchowie
18:10Minimalne, ale zasłużone zwycięstwo. Chojniczanka pokonała 1:0 ostatnią w tabeli Sandecję Nowy Sącz (RELACJA, FOTO)
16:01Dobra i zła wiadomość dla fanów Red Devils Chojnice: świętujemy awans do Futsal Ekstraklasy, ale kapitan Vitaly Kolesnik kończy karierę
15:47"Czerwone Diabły" w ratuszu. Burmistrz Arseniusz Finster pogratulował zawodnikom, trenerom i działaczom Red Devils Chojnice awansu do Futsal Ekstraklasy (FOTO)
9:14Chojniczanka zagra o powrót do strefy barażowej. Podejmie dziś ostatnią w tabeli Sandecję Nowy Sącz
Ostatnio dodane artykuły:
18:18Wypadek motocyklisty w powiecie kościerskim. Mężczyznę z obrażeniami przewieziono do szpitala
8:35Gmina Chojnice kontroluje właścicieli przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb
8:22Tajemnicze listy od bociana
8:16Ruszyły zapisy do 31. edycji Ogólnopolskiego Biegu Tura im. Henryka Pliszki w Człuchowie
8:15Majówkowy konkurs dla mieszkańców gminy Czersk. Trzeba stworzyć film promujący atrakcje tego samorządu
11:41Weekend w ogrodzie, odcinek 6. Roślinne i nie tylko trendy ogrodowe
10:39Zderzenie tira i osobówki w Barkowie w gminie Człuchów. Nie żyje kierowca osobowej mazdy (AKTUALIZACJA)
9:54W Chojnicach zmieniła się trasa kilku miejskich autobusów. Ma to związek z przebudową ulic Dederowskiego i Ceynowy
8:34Coraz lepsze efekty segregacji śmieci w gminie Chojnice. "Parametry minimalne mamy spełnione"
8:33Po pięciu latach wracają Dni Gminy Człuchów. Do tej pory odbyła się jedna edycja