- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- czwartek, 9 maja 2024 9:12
Gmina Debrzno
Anna Ziarnek zrezygnowała z funkcji sekretarza gminy Debrzno. Jej następca nie jest jeszcze znany
- czwartek, 9 maja 2024 8:51
Powiat sępoleński
Dwóch oferentów odwołało się od rozstrzygnięcia przetargu na budowę obwodnic Kamienia i Sępólna Krajeńskiego
- czwartek, 9 maja 2024 8:14
Gmina Kamień Krajeński
Znamy już datę wyborów uzupełniających do Rady Miejskiej Kamienia Krajeńskiego
- czwartek, 9 maja 2024 7:04
Gmina Rzeczenica
Kobiety będą zarządzać Radą Gminy Rzeczenica. Przewodniczącą rady wybrana została Irena Bytner
- czwartek, 9 maja 2024 6:58
Powiat kościerski
27-latek próbował okraść dom w gminie Karsin. Wpadł na gorącym uczynku
- środa, 8 maja 2024 13:48
Sport ◆ Powiat kartuski
Radunia Stężyca wypisała się z walki o awans na zaplecze Ekstraklasy. Nie złożyła wniosku licencyjnego na I ligę
- środa, 8 maja 2024 13:10
Sępólno Krajeńskie
67-letnia kobieta została potrącona na przejściu dla pieszych w centrum Sępólna Krajeńskiego
- galeria: 5
- środa, 8 maja 2024 11:13
Kościerzyna
Nowy burmistrz Kościerzyny Dawid Jereczek już po ślubowaniu. "Zawsze będę otwarty na dialog i gotowy do współpracy" (FOTO)
- galeria: 8
- środa, 8 maja 2024 11:07
Gmina Człuchów
Paweł Gibczyński objął stanowisko wójta gminy Człuchów na swoją drugą kadencję (FOTO)
- środa, 8 maja 2024 10:46
Chojnice Ogłoszenie płatne
Chojnice: planowane przerwy w dostawach wody. 9 maja ul. Sobierajczyka i Sikorskiego, 10 maja część ul. Angowickiej
- środa, 8 maja 2024 10:40
Woj. kujawsko-pomorskie
Województwo kujawsko-pomorskie wciąż bez marszałka. Poniedziałkową sesję odroczono do jutra (9.05)
- galeria: 12
- środa, 8 maja 2024 10:36
Gmina Debrzno
Marta Urbańska już oficjalnie burmistrzem Debrzna, ale kandydaci z jej komitetu nie weszli do prezydium Rady Miejskiej (FOTO)
- środa, 8 maja 2024 10:32
Gmina Chojnice
Jest nowe prezydium Rady Gminy Chojnice. Wyboru dokonano na pierwszej w tej kadencji sesji
- środa, 8 maja 2024 10:29
Kościerzyna
Prokuratorskie zarzuty dla prezesa spółki z Kościerzyny zajmującej się sprzedażą paneli fotowoltaicznych
- środa, 8 maja 2024 9:57
Człuchów
Mariola Czajka straciła stanowisko dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Człuchowie
- środa, 8 maja 2024 9:47
Sport ◆ Gmina Człuchów
Marcel Bernikowicz z Rychnów koło Człuchowa wraz z Treflem Gdańsk zdobył siatkarskie mistrzostwo Polski młodzików
- galeria: 9
- środa, 8 maja 2024 9:46
Gmina Czarne
Piotr Zabrocki rozpoczął trzecią kadencję w fotelu burmistrza Czarnego
- galeria: 2
- środa, 8 maja 2024 9:32
Chojnice
W chojnickim szpitalu rusza modernizacja oddziału ginekologiczno-położniczego (ROZMOWA)
- środa, 8 maja 2024 9:10
Chojnice
Akcja "Dwa tygodnie z książką" w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chojnicach dobiega końca
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
13:48Radunia Stężyca wypisała się z walki o awans na zaplecze Ekstraklasy. Nie złożyła wniosku licencyjnego na I ligę
9:47Marcel Bernikowicz z Rychnów koło Człuchowa wraz z Treflem Gdańsk zdobył siatkarskie mistrzostwo Polski młodzików
9:53Przemysław Wielewski z człuchowskiego Polstyru został brązowym medalistą Mistrzostw Polski w Maratonie Kajakowym
23:02"Zawodnicy wykonali kapitalną pracę". Tak wysoko na wyjeździe Chojniczanka w tym sezonie jeszcze nie wygrała. Pokonała GKS Jastrzębie 4:2
10:16Cztery dni regat i uroczyste rozpoczęcie sezonu żeglarskiego w Charzykowach (FOTO, WYNIKI)
Ostatnio dodane artykuły:
9:12Anna Ziarnek zrezygnowała z funkcji sekretarza gminy Debrzno. Jej następca nie jest jeszcze znany
8:51Dwóch oferentów odwołało się od rozstrzygnięcia przetargu na budowę obwodnic Kamienia i Sępólna Krajeńskiego
8:14Znamy już datę wyborów uzupełniających do Rady Miejskiej Kamienia Krajeńskiego
7:04Kobiety będą zarządzać Radą Gminy Rzeczenica. Przewodniczącą rady wybrana została Irena Bytner
6:5827-latek próbował okraść dom w gminie Karsin. Wpadł na gorącym uczynku
15:37Międzynarodowa konferencja w ZZO w Nowym Dworze
13:48Radunia Stężyca wypisała się z walki o awans na zaplecze Ekstraklasy. Nie złożyła wniosku licencyjnego na I ligę
13:1067-letnia kobieta została potrącona na przejściu dla pieszych w centrum Sępólna Krajeńskiego
11:13Nowy burmistrz Kościerzyny Dawid Jereczek już po ślubowaniu. "Zawsze będę otwarty na dialog i gotowy do współpracy" (FOTO)
11:07Paweł Gibczyński objął stanowisko wójta gminy Człuchów na swoją drugą kadencję (FOTO)